انواع طلاق در قانون ایران: تفاوت‌ها و پیچیدگی‌ها❤️【سال1403】⚖️

عوامل مختلف و عدیده‌ای نظیر: تفاوت‌های شخصیتی، مشکلات مالی، خیانت، اعتیاد همسر، دخالت‌های خانواده‌های طرفین و… منجر به جدایی زوجین می‌شود، اما با وجود انواع طلاق در سیستم قضایی ایران، انتخاب نوع طلاق به شدت اختلافات طرفین بستگی دارد؛ به طور مثال زوجینی که می‌خواهند شانس مجددی به هم بدهند، نوع طلاق خود را از نوع رجعی انتخاب می‌کنند. ما در این مقاله به بررسی انواع طلاق در قانون ایران، نقش دادگاه خانواده در صدور اقسام طلاق و… می‌پردازیم.

طلاق در قوانین ایران چگونه تعریف می‌شود؟

طلاق در قوانین ایران به معنی انحلال قانونی ازدواج دائم توسط حکم دادگاه است که غالباً به درخواست یکی از زوجین یا به صورت توافقی به صورت می‌گیرد؛ در انواع طلاق رابطه زناشویی به صورت رسمی پایان می‌یابد و حقوق و تعهدات زوجین نظیر: مهریه، نفقه، حضانت فرزندان، اجرت‌المثل ایام زوجیت و سایر حقوق مالی و قانونی تعیین می‌شود. طبق ماده 1133 قانون مدنی ایران مرد حق دارد، درخواست طلاق بدهد، اما زن تحت شرایطی می‌تواند درخواست طلاق نماید.

طلاق می‌تواند توافقی باشد و زوجین در تمام مسائل مرتبط با طلاق به توافق مشترک برسند، اما تنها با حکم دادگاه معتبر است و پس از طی مراحل قانونی نظیر: مشاوره اجباری و صدور گواهی عدم امکان سازش، ثبت رسمی می‌شود؛ به طور کلی مرد هر زمانی که بخواهد می‌تواند همسر خود را طلاق دهد و ضمن انجام تشریفات قانونی و رعایت شرایط خاص از جمله: مراجعه به دادگاه و صدور گواهی عدم سازش باید تمام حقوق مالی زن نظیر: مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و.. را بپردازد.

غالباً زن در صورت اثبات عسر و حرج و عدم توانایی تحمل زندگی مشترک و مشقت‌های آن یا داشتن حق طلاق در شروط ضمن عقد و گرفتن وکالت طلاق از مرد همچنین در صورت غیبت مرد به مدت بیش از 6 ماه متوالی یا اعتیاد شدید و آسیب زای او می‌تواند درخواست طلاق بدهد، پس از صدور حکم طلاق، رابطه زناشویی به طور رسمی پایان می‌یابد و مسائل مالی، حضانت فرزندان و.. مطابق حکم دادگاه حل و فصل می‌شود.

معرفی انواع طلاق در قانون ایران

انواع طلاق به طور کلی به دو نوع اصلی طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم می‌شود.

طلاق رجعی: طلاق رجعی یکی از انواع طلاق است که در آن مرد حق دارد؛ در مدت عده که معمولاً سه ماه است؛ به همسرش رجوع کند و زن نیز باید در مدت این سه ماه در خانه شوهر زندگی کند؛ در این نوع طلاق مرد با اطلاع دادن به زن بدون تشریفات قانونی می‌تواند به زندگی مشترک برگردد، اما اگر او در مدت عده به همسرش رجوع نکند، طلاق به طور کامل و نهایی به وقوع می‌پیوندد و پس از اتمام عده، زن حق ازدواج مجدد با مرد دیگری را دارد. طلاق رجعی شامل موارد زیر است:

• طلاق به درخواست مرد: طبق قوانین طلاق، مرد می‌تواند هر زمان که بخواهد همسرش را طلاق دهد، معمولاً این طلاق از نوع رجعی محسوب می‌شود و او می تواند در مدت عده به زندگی مشترک برگردد.
• طلاق بدون کراهت شدید: اگر زن نسبت به شوهرش کراهت و تنفر نداشته باشد یعنی طلاق از نوع خلع نبوده یا هر دو از هم کراهت نداشته باشند و طلاق از نوع مبارات نباشد، این نوع طلاق هم رجعی محسوب می‌شود.

طلاق بائن: مرد در این طلاق حق بازگشت به زندگی مشترک را ندارد، مگر این که مجدداً عقد شرعی و رسمی جاری شود که شامل موارد زیر است:

• طلاق خلع: این طلاق از نوع بائن است و زن به دلیل کراهت به معنای نارضایتی یا تنفر از شوهرش، خواهان جدایی از او می‌شود و به ازای آن مالی به شوهرش می‌بخشد تا او را طلاق بدهد، این مال می‌تواند همه یا بخشی و حتی بیشتر از مهریه باشد. اگر زن در زمان عده فدیه یعنی مالی که بخشیده شده پس بگیرد و پشیمان شود، مرد می‌تواند به او رجوع کند و طلاقش به رجعی تبدیل می‌شود.
• طلاق مبارات: در طلاق مبارات هر دو طرف از هم کراهت دارند و تمایلی به ادامه زندگی مشترک ندارد؛ در این نوع طلاق مالی را که زن به ازای طلاق می‌بخشد نباید بیشتر از مهریه باشد و پرداخت مال از طرف زن بستگی به توافق دو طرف دارد؛ از طرفی مرد در این نوع طلاق موظف به پرداخت مهریه است، مگر آن که زن خودش از آن صرف نظر کند.
• طلاق توافقی: این نوع طلاق با رضایت طرفین و توافق بر سر مسائل مختلف از جمله: مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و تقسیم اموال صورت می‌گیرد؛ از طرفی دادگاه باید آن را تأیید کند. طلاق توافقی از نوع خلع یا مبارات بوده و بائن محسوب می‌شود؛ در این نوع طلاق ممکن است، زن تمام یا بخشی از مهریه را به شوهر ببخشد.
• طلاق به درخواست زن: زن می‌تواند با اثبات عسر و حرج خود در زندگی مشترک در خواست طلاق دهد و دادگاه خانواده در صورتی درخواست طلاق را می پذیرد که زن در ادامه زندگی مشترک با مرد به سختی و مشقت دچار شده باشد و دلایل و شواهد کافی برای اثبات آن داشته باشد.
• سایر انواع طلاق بائن: سایر انواع طلاق بائن شامل: طلاق قبل از نزدیکی، طلاق زن یائسه و سومین طلاق پس از دو بار رجوع است.

انواع طلاق با توجه به طرف درخواست کننده

طلاق از نظر طرف درخواست کننده به دو دسته طلاق از طرف مرد (طلاق رجعی) و طلاق از طرف زن (طلاق خلع) تقسیم می‌شود.

طلاق از طرف مرد: طلاق از طرف مرد یکی از رایج‌ترین انواع طلاق است که براساس ماده 1133 قانون مدنی ایران، او با رعایت شرایط مقرر در قانون می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه کرده و هر زمانی که بخواهد با ارائه دلایل موجه از دادگاه تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش بگیرد و همسرش را طلاق دهد. دلایل مرد برای طلاق زن شامل: عدم تمکین زن، سوء رفتار زن، اعتیاد، بیماری و عقیم بودن او و… است و مرد در این طلاق باید حقوق زن شامل: مهریه، نفقه، اجرت المثل و نفقه فرزند را پرداخت کند.

طلاق از طرف زن: این نوع طلاق به ویژه وقتی مرد تمایل به جدایی ندارد، فرآیندی پیچیده است؛ زیرا زن باید عسر و حرج خود را در زندگی مشترک ثابت کند که می‌تواند شامل: خشونت‌های خانگی، خیانت، اعتیاد همسر، عدم پرداخت نفقه، محکومیت به حبس طولانی و… باشد؛ از طرفی اگر مرد بدون عذر موجه زندگی مشترک را 9 ماه متناوب و 6 ماه متوالی ترک کند، زن می‌تواند درخواست طلاق بدهد؛ همچنین برخی از شروط ضمن عقد به زن اجازه مطرح کردن دادخواست طلاق را می‌دهد.

برخی از انواع طلاق از نظر پیچیدگی در مراحل دادرسی

برخی از انواع طلاق به دلایل شرایط خاص و تعارضات موجود بین زوجین، پیچیده‌تر از سایر اقسام طلاق هستند که شامل موارد زیر می‌شوند:

طلاق خلع: این نوع طلاق که به درخواست زن و با پرداخت مهریه با قسمتی از آن به شوهر انجام می‌شود، معمولاً با چالش‌ها و اختلافاتی در مورد میزان مهریه و شرایط پرداخت آن و اختلاف در مورد حضانت فرزندان و اثبات کراهت زن از مرد و دلایل و مدارک محکمه پسند نیاز دارد که موجب پیچیدگی و طولانی شدن فرآیند طلاق می‌شود.

طلاق غیابی: هنگامی که یکی از زوجین به دادگاه مراجعه می‌کند، اما طرف دیگر در دادگاه حضور نمی‌یابد، دادگاه باید با ارسال ابلاغیه‌های قانونی، اعلامیه در روزنامه‌های رسمی و… مطمئن شود که همسر غایب از درخواست طلاق آگاهی دارد؛ همچنین همسر غایب در صورت داشتن دلایل موجه برای عدم حضور در دادگاه می‌تواند به رأی صادره اعتراض کند؛ بنابراین در طلاق غیابی دریافت حکم طلاق، مهریه، نفقه و تعیین حضانت فرزندان با پیچیدگی‌های زیادی همراه است.

طلاق با اختلاف مالی بر سر دارایی‌های مشترک: اگر زوجین در هنگام طلاق در مورد تقسیم اموال و دارایی‌های خود دچار اختلاف شوند، این موضوع باعث می‌شود روند طلاق پیچیده و کند شود. این اختلافات مالی بین زوجین ممکن است؛ در مورد املاک، حساب‌های بانکی، سرمایه گذاری‌های مشترک در انواع طلاق باشد که حل آن‌ها به جلسات مکرر دادرسی و مشاوره با وکیل طلاق مجرب نیاز دارد.

طلاق با مسائل حضانت: معمولاً یکی از مشکلات و مسائل پیچیده طلاق مرتبط با تعیین تکلیف در مورد حضانت فرزندان است، تعیین سرنوشت فرزندان و شرایط ملاقات والدین با آن‌ها از موضوعات حساسی است که موجب بحران در روند طلاق می‌شود و نیاز به مشاوره با بهترین وکیل طلاق در ایران دارد.

طبق قانون زنان پس از طلاق در دوران عده (که مدت آن سه ماه و ده روز است) حق دریافت نفقه از همسر سابق خود را دارند؛ همچنین، اگر زن در زمان طلاق باردار باشد، تا زمان تولد فرزند نیز از حمایت مالی همسر سابق برخوردار خواهد بود؛ علاوه بر این، قانون اجازه تسویه مهریه پرداخت نشده را نیز می‌دهد.

According to law, women have the right to receive alimony from their ex-husband after divorce during the “Idah” period (which lasts for three months and ten days). Also, if a woman is pregnant at the time of divorce, she will have the financial support of her ex-husband until the birth of the child. In addition, the law also allows the settlement of unpaid dowry.

(www.solicitorsfirm.com)

نقش دادگاه خانواده در صدور انواع طلاق

دادگاه خانواده نقش اساسی در صدور انواع طلاق در نظام قضایی ایران را دارد و وظایف، برخی از نقش‌های این دادگاه برای صدور اقسام طلاق به شرح زیر است:

رسیدگی به درخواست طلاق: دادگاه خانواده مسئول رسیدگی به درخواست انواع طلاق است. این درخواست می‌تواند از طرف هر یک از زوجین یا با توافق هم مطرح شود؛ از طرفی دادگاه خانواده باید نوع طلاق را مشخص کند که به صورت طلاق توافقی، یک طرفه یا خلع و.. است و تبعات و پیامدهای حقوقی هرکدام از این نوع طلاق‌ها را برای زوجین توضیح دهد.

مدیریت مذاکرات و میانجی‌گری: دادگاه خانواده در بسیاری از موارد تلاش می‌کند با میانجی گری، داوری و مذاکره با زوجین از طلاق جلوگیری کرده و یا به زوجین در رسیدن به توافقات لازم بر اثر مسائل طلاق کمک کنند؛ به این منظور جلسات مشاوره‌ای برای آن‌ها برگزار می‌کند.

بررسی دلایل طلاق: دادگاه موظف است، دلایل ارائه شده توسط زوجین برای طلاق را به دقت مورد بررسی قرار دارد و از طرفین شواهد و مدارک لازم را درخواست نماید.

تصمیم‌گیری در مورد امور مالی و حضانت: پس از صدور حکم طلاق، دادگاه باید در مورد حضانت فرزندان، نفقه، تقسیم دارایی‌ها به درستی تصمیم گیری کند تا مسائل مالی بعد از طلاق و وضعیت سرپرستی فرزندان و نحوه ملاقات والدین با فرزندانش به درستی مشخص شود و حقوق دو طرف از نظر مالی، اجتماعی و روانی حفظ شود.

صدور گواهی طلاق: نهایتاً پس از بررسی‌های لازم حکم طلاق صادر می‌شود و با صدور گواهی طلاق امکان ثبت آن در دفترخانه فراهم می‌شود.

اهمیت مراجعه و مشاوره با وکیل در اقسام طلاق

مراجعه و مشاوره با وکیل طلاق زبردست در انواع طلاق اهمیت زیادی دارد؛ زیرا وکلا با قوانین مربوط به طلاق و حقوق طرفین در این فرآیند آشنایی دارند. مشاوره با وکیل، موکل را از حقوق قانونی خود آگاه می‌سازد و مانع از تضییع حقوق او می‌شود؛ از طرفی وکیل با فرآیندهای قضایی و اداری طلاق آشنا است و به تسریع روند رسیدگی به پرونده کمک می‌کند؛ در طلاق تقسیم اموال، پرداخت نفقه و مهریه، حضانت فرزندان اهمیت زیادی دارد.

وکیل با حفظ منافع مالی و معنوی موکلش تلاش می‌کند، شرایط بهتری برای او در دریافت این حقوق فراهم کند. وکیل مجرب در فرآیند پیچیده و پراسترس طلاق تلاش می‌کند؛ با مدیریت امور قانونی و مشاوره با موکل در  این زمینه از فشار روانی وارد بر او بکاهد؛ از طرفی انواع طلاق از جمله: توافقی، طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد هرکدام دارای شرایط و رویه‌های قانونی متفاوتی است، وکیل با توجه به نوع طلاق و شرایط هر پرونده مشاوره‌های کاربردی و موثری را به موکلین خود ارائه می‌دهد.

بهترین وکیل طلاق در تهران با ارائه راهکارهای قانونی، مانع از بروز مشکلات در مورد حضانت فرزندان یا نحوه پرداخت مهریه بعد از طلاق می‌شود و تمامی مدارک و اسناد قانونی لازم برای طلاق نظیر: دادخواست‌ها، توافق‌نامه‌ها، لوایح دفاعی را به دقت تهیه و تنظیم می‌‎کند؛ همچنین در طول جلسات دادگاه از حقوق موکلش با ارائه ادله شفاهی و کتبی محکمه پسند دفاع می‌کند؛ بنابراین مشاوره و نمایندگی وکیل در اقسام طلاق روشی سریع، مطمئن و کم هزینه محسوب می‌شود.

دریافت نوبت برای مشاوره با وکیل در انواع طلاق به چه صورت است؟

دریافت نوبت برای مشاوره با وکیل در اقسام طلاق به صورت‌های مختلف انجام می‌شود و به روش‌های ارتباطی که وکیل ارائه می‌کند، بستگی دارد، معمولاً نوبت گیری جهت مشاوره با وکیل در پرونده‌های طلاق به یکی از روش‌های زیر صورت می‌گیرد:

تماس تلفنی یا مراجعه حضوری: برخی از وکلا ترجیح می‌دهند که نوبت مشاوره را به طور مستقیم از طریق تلفنی فراهم کنند، شما می‌توانید با دفتر وکیل تماس گرفته و برای مشاوره با توجه به وقت آزاد وکیل وقت بگیرید. مراجعه حضوری به دفتر وکیل و دریافت نوبت از مسئول پذیرش دفتر وکالت روشی دیگر برای رزرو نوبت مشاوره است.

رزرو آنلاین برای دریافت نوبت: بسیاری از وکلای زبده و ماهر از طریق وب‌سایت خود یا سامانه‌های حقوقی معتبر امکان رزرو نوبت به صورت آنلاین را فراهم می‌کنند؛ به این منظور لازم است؛ با پر کردن فرم اولیه که شامل: مشخصات هویتی، شماره تماس شما و نوع مشکل حقوقی‌تان است، وقت مشاوره بگیرید، معمولاً این وکلا علاوه بر رزرو نوبت آنلاین، برای شما امکان مشاوره آنلاین به صورت تماس تصویری یا چت متنی را فراهم می‌کنند.

دریافت نوبت از موسسات حقوقی: برخی موسسات حقوقی به صورت تخصصی در زمینه طلاق فعالیت می‌کنند، وکلای این موسسات با تخصص و تجربه‌های متفاوت در انواع طلاق از جمله: طلاق توافقی، طلاق به درخواست زن یا مرد و… نوبت مشاوره را برای شما رزرو کرده و خدمات مشاوره تلفنی، آنلاین یا حضوری را به شما ارائه می‌دهند.

گرفتن نوبت مشاوره از مراکز مشاوره خانواده دادگاه‌ها: شما باید با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی، درخواست مشاوره خانواده را ثبت کنید و تا این مرکز زمان و مکان مشاوره را به شما از طریق پیامک یا وب‌سایت خود اطلاع دهد؛ در برخی موارد شما می‌توانید، به صورت حضوری به مرکز مشاوره مراجعه و نوبت خود را رزرو نمایید، اما در اکثر موارد نوبت‌ها از طریق سیستم خدمات الکترونیک قضایی تعیین می‌شود.

کلام آخر

اگر چه در سیستم قضایی ایران انواع طلاق با توجه به نوع اختلافات زوجین در نظر گرفته شده است، اما انتخاب نوع طلاق به شرایط حقوقی، توافق میان زوجین و شرایط اجتماعی و فرهنگی آن‌ها بستگی دارد.

هدف سایت وکیل جو از این مقاله معرفی اقسام طلاق به شما عزیزان بوده تا با توجه به شرایط و شدت اختلافات خود، بهترین نوع طلاق را با کمترین آسیب اجتماعی و روانی انتخاب کنید. ما از شما به خاطر همراهی‌تان با این مقاله بسیار سپاس گزاریم. لطفاً در صورت داشتن تجربیات و نظراتی در این زمینه آن را از طریق کامنت با ما به اشتراک بگذارید.